Corpus studiosorum Universitatis Iagellonicae
Wydawnictwo Corpus studiosorum Universitatis Iagellonicae obejmuje biogramy studentów – dokumentując nie tylko moment wpisu, ale cały przebieg kształcenia uniwersyteckiego – za lata 1850/1851–1917/1918. To przedsięwzięcie słownikowe, którego autorami są Mieczysław Barcik, Adam Cieślak, Paweł Gaszyński, Danuta Grodowska-Kulińska, Urszula Perkowska, Przemysław Marcin Żukowski, a redaktorem naukowym – Krzysztof Stopka, wpisuje się w większy projekt badawczy realizowany w Archiwum UJ. Całość została wydana w ośmiu woluminach: A–D (wyd. 1999), E–J (wyd. 2006), K–Ł (wyd. 2009), M–N (wyd. 2011), O–Q (wyd. 2011), R (wyd. 2013), S–Ś (2014), T–Ż (wyd. 2015).
Całość projektu obejmuje przygotowanie dwóch serii biograficznych: korpusu pracowników naukowych wszystkich wydziałów uczelni od 1795 do 1945 roku (zob. tom próbny: U. Perkowska, Corpus academicorum Facultatis Philosophiae Universitatis Iagellonicae 1850-1945, Kraków 2007), oraz katalogu studentów obejmującego też czasy Komisji Edukacji Narodowej (lata 1780-1795) i pierwszą połowę XIX. W fazie przygotowawczej jest projekt kontynuowania serii studenckiej tak, aby doprowadzić ją do roku akademickiego1938/1939.
Podstawowym źródłem informacji dla Corpus studiosorum są przechowywane w Archiwum UJ rodowody oraz katalogi (tzw. senacki i wydziałowy), tworzone na każdy semestr oddzielnie. Zgodnie z ogólnoaustriacką ustawą naukową ogłoszoną rozporządzeniem ministra wyznań i oświaty 1 X 1850, osoba pragnąca zostać studentem uniwersytetu miała być najpierw wpisana do „metryki wydziałowej". W praktyce krakowskiej wyglądało to tak, że rodowody były wypełnione ręką studenta (lub osoby, która za niego dokonywała wpisu), a katalogi – zarówno senacki jak i wydziałowy – były prowadzone przez urzędnika kancelarii uniwersyteckiej. Zmieniło się to od roku akademickiego 1905/1906, kiedy to zrezygnowano z rodowodów, a utrzymano wpisy w katalogach, tyle że dokonywane przez samego zainteresowanego. Układ rubryk wpisowych był ułożony tak, aby słuchacz mógł wpisać swoje podstawowe dane biograficzne, podać imiona i nazwiska rodziców lub opiekunów, odpowiedzieć na pytania, na jakiej podstawie „żąda immatrykulacji", gdzie spędził ostatnie półrocze, jaki ma stosunek do służby wojskowej, czy pobiera stypendium i na jakie wykłady zamierza uczęszczać. Uzupełnieniem tych danych były informacje dziekana lub administracji uczelnianej o opłacie czesnego, zaliczeniu bądź nie semestru, wszczęciu dochodzenia dyscyplinarnego oraz pozauniwersyteckiej działalności studentów (np. o udziale w powstaniu styczniowym 1863/1864).
Podczas opracowywania Corpus studiososum powyższe informacje zostały uzupełnione i zweryfikowane przy użyciu innych źródeł z zasobu Archiwum: księgi immatrykulacyjne, absolutoria i świadectwa odejścia, akta dotyczące uzyskania stopnia naukowego (doktoratu), tytułu zawodowego (magistra farmacji) i uprawnień do wykonywania pewnych zawodów (nauczyciela, pracownika administracji), teczki osobowe pracowników.
Autorzy zdecydowali się też na wykorzystanie – w celu zweryfikowania danych podawanych przez słuchaczy, ich uzupełnienia, a także ułatwienia identyfikacji osób o identycznych imionach i nazwiskach – jeszcze innych źródeł, pochodzących czy to z innych archiwów, czy też już opublikowanych. Kwerendą objęto: protokoły egzaminów dojrzałości w Archiwum Narodowym w Krakowie (w przyszłości planowane jest wykorzystanie dokumentacji dawnych gimnazjów również w innych archiwach z terenu byłej Galicji); katalogi studentów ze zbiorów Archiwum Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu, Archiwum Uniwersytetu Warszawskiego, Archiwum Uniwersytetu Wrocławskiego, teczki personalne oficerów w Centralnym Archiwum Wojskowym w Warszawie, kolekcje fotografii w Muzeum Historycznym Miasta Krakowa. Z pozycji książkowych uwzględniono między innymi „Polski Słownik Biograficzny", urzędowe spisy miejscowości (w celu identyfikacji przynależności administracyjnej) i drukowane corocznie sprawozdania dyrekcji poszczególnych gimnazjów dawnej monarchii austro-węgierskiej. Wyzyskano także internetowe bazy studentów immatrykulowanych w różnych uczelniach europejskich. Powstał w ten sposób słownik obejmujący około 30 tysięcy biogramów studenckich.
Po wykonaniu projektu w całości biogramy studentów będą także dostępne za pośrednictwem strony internetowej Archiwum UJ. Planowane jest dołączenie do nich wszelkie dodatków źródłowych ze zbiorów Archiwum UJ (fotografie, kopie dyplomów doktorskich).
Prace nad Corpus studiosorum realizowane były początkowo wyłącznie z budżetu Archiwum. W latach 2005-2010 prowadzono je dzięki projektowi badawczemu N N108 3727 33 przyznanemu przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Od 2011 r. są finansowane ze środków własnych budżetu Archiwum UJ.